Haptotherapie

Haptotherapie en haptonomie:

Haptotherapie is een therapievorm die gebaseerd is op de inzichten van de haptonomie. Een belangrijk uitgangspunt is, dat mensen denkende en voelende wezens zijn. Mensen slaan ervaringen op in hun gedachten én in hun lichaam. Door allerlei omstandigheden onstaan daarin vaste patronen, die de ontwikkeling kunnen belemmeren. Soms verliezen mensen het contact met hun gevoelservaringen. Dan verliezen mensen een belangrijk deel van hun levenskracht, veerkracht en vitaliteit. Mensen zijn sterk wanneer denken en voelen samen werken en met elkaar in balans zijn.

Haptotherapie:

Ieder mens heeft in principe het vermogen tot (her)ordenen en zelfhulp. Binnen de haptotherapie wordt dat vermogen (opnieuw) aangesproken. Dat gebeurt door aanraking, oefeningen en gesprek. Mensen worden daardoor weer vertrouwd met de signalen van hun lichaam.

Reactiepatronen, die in de loop van de ontwikkeling zijn ontstaan worden aan den lijve ervaren. Die reactiepatronen krijgen woorden. Dat geeft inzicht. Dat inzicht wordt toegepast op situaties van alledag. Andere vormen van reageren worden verkend.

Gesprek:

In de gesprekken is het verhaal over je ervaringen belangrijk. Daarnaast gaat het óók om het gevoel achter de woorden van het verhaal. Door samen de aandacht te richten op de manier van vertellen, kan duidelijker worden wat de betekenis van je ervaringen zijn in jouw leven.

Ervaringsgerichte oefeningen:

De oefeningen zijn er op gericht om te verkennen op welke manier je om gaat met bijvoorbeeld ruimte, grenzen, afstand en nabijheid, samen werken, zelf doen, initiatief, belasting, enz. Zijn er patronen merkbaar? En zijn die patronen ook herkenbaar in je dagelijks leven?

Patronen zijn veelal ontstaan onder invloed van omstandigheden. Daarna zijn ze gewoon geworden. Oefeningen bieden een kans om te ervaren dat het misschien ook anders kan.

Ervaringsgerichte oefeningen buiten:

Soms kan het zinvol zijn om letterlijk in beweging te komen, de ruimte op te zoeken en om te ervaren wat er op je pad komt. Dat kan lucht geven. Een wandeling in het veld, langs de Maas en door het bos kan een situatie zijn om gedragspatronen te ervaren en verder te verkennen.

Aanraking:

Je lichaam reageert op alles wat je mee maakt. Eenvoudige ervaringen zoals warmte of lawaai, maar ook ingrijpende ervaringen zoals onbegrip, spanning, afwijzing of verlies. Soms laten omstandigheden het niet toe om aandacht te besteden aan de lichamelijke reacties, bijvoorbeeld omdat het te onveilig is. Dan verlies je voor een deel het contact met jezelf.

Aanraking kan je weer bewust maken van wat je lichaam te vertellen heeft. Dat kan helpen om denken en voelen meer in balans te brengen. Aanraking kan ook rustgevend en ontspannend zijn.

Meer lezen over haptotherapie?

Gevoel voor leven. Haptotherapeuten over hun werk.

Redactie: Els Plooij (2007)

Acht haptotherapeuten schrijven over hun werk, ieder vanuit zijn of haar specifieke deskundigheid en ervaring, zoals hun werk met baby’s, kinderen en pubers. Verder staan er hoofdstukken in met voorbeelden van volwassenen die in hun leven te maken hebben – of hebben gehad – met verwaarlozing, die trauma’s moeten verwerken, die problemen ervaren bij sexualiteit, die chronische pijn hebben of die te te maken hebben met kanker en de gevolgen van medische behandelingen daarvan. Elk hoofdstuk is afzonderlijk te lezen. Rond elke thema worden theorie en praktijk verbonden. De therapeuten stimuleren de cliënten om – opnieuw – contact te maken met hun gevoelens zoals die tot uiting komen in hun woorden, handelen en reacties van hun lichaam.

De rode draad is steeds de gerichtheid op leven in verbondenheid met zichzelf, met de ander, met pijn en met levensvreugde, op het benutten van mogelijkheden, en om grenzen – van zichzelf en van de ander – met respect tegemoet te treden.

Het lichaam als verhaal. Haptonomie in het dagelijks leven.

Dieuwke Talma (2010)

Dieuwke Talma vergelijkt het lichaam met een hus, een plek waar je je veilig (zou kunnen en mogen) voelen en dat ruimte biedt voor contact met anderen. Situaties en gevoelens uit het dagelijks leven zoals angst, liefde, omgaan met grenzen, behoefte én gebrek aan waardering, verlies en verlating, worden beschreven in relatie tot voorbeelden uit de praktijk van de haptotherapie.

Doordat we elkaar letterlijk en figuurlijk anderen aanraken en door aangeraakt te worden kunnen we onszelf voelen en leren kennen. Dat is de basis voor het maken van verbinding met de mensen en met de wereld om ons heen.